Przedruk z miesięcznika "Auto", październik 1938 r.

Z pośród samochodów angielskich, które coraz częściej ukazują się na naszym rynku, szczególnie korzystnie wyróżniają się wozy wyrobu znanej angielskiej wytwórni Rover w Coventry. Są to lekkie oraz średnie samochody wysokiej jakości, o dużych walorach technicznych, odznaczających się nader starannym wykończeniem i wyposażeniem.

Już sam wygląd zewnętrzny wprowadzonych na nasz rynek modeli 10-"TEN", oraz większej 14-"Forteen" odbiega zasadniczo od wyrobionego u nas na podstawie dawnych z przed kilku lat wyobrażenia o kształtach angielskich samochodów.

Dwudrzwiowe, czterookienne karetki Rovera posiadają nowoczesne, harmonijne kształty, o łagodnych zaokrąglonych liniach, mają zachowaną miłą dla oka proporcję wymiarów dużych okien w stosunku do całości sylwetki, która jest niska i wydłużona. Łagodny, a wyrazisty zarys błotników oraz harmonijne kształty wbudowanego w karoserię kufra przyczyniają się do podkreślenia nowoczesnej linii nadwozia , nie sadzącej się na żaden specjalny aerodynamizm. Większa "14"-tka wykonana jest jako czterodrzwiowa sześciookienna lub czterookienna karetka, mająca jednak zachowane te same proporcje i kształty.

Jeżeli chodzi o ogólną charakterystykę techniczną samochodów Rover to "10"-tka jest lekkim samochodem, z czterocylindrowym silnikiem, o pojemności 1397 cm3 rozwijającym moc 40KM. Rozstaw osi wynosi 266 cm, a całkowita długość wozu 390 cm. Maksymalna szybkość wynosi 115 km//godz. a ciężar wozu 1210 kg.

"14"-tka jest samochodem z sześciocylindrowym silnikiem o nieco mniejszych wymiarach średnicy tłoka i skoku, posiadającym 1901 cm3 pojemności skokowej i rozwijającym moc 60KM. Rozstaw osi wynosi 291 cm, a całkowita długość 440 cm. Samochód waży 1400 kg i rozwija szybkość 130 km//godz.

Już sam zespół bloku pędnego - to znaczy silnika wraz ze skrzynką biegów - będącą niejako sercem całego wozu daje pojęcie o wysokim poziomie konstrukcyjnym i technicznym wozów Rover. Porównanie mocy silnika z jego pojemnością skokową, wykazuje doskonały wynik 29 KM na 1 litr pojemności skokowej w "10"-tce i przeszło 31 KM na 1 litr pojemności skokowej w "14"-tce oraz porównanie ciężaru wozu z mocą silnika, dające 30 kg na 1 KM w "10"-tce i tylko 23 kg na 1 KM w "14"-tce pozwalają z góry przewidzieć doskonałą zrywność tych wozów.

Tak wysoka wydajność silników Rovera osiągnięta została dzięki ciekawej i dobrze przemyślanej konstrukcji, z zastosowaniem górnego rozrządu. Silnik posiada opadowy gaźnik specjalnej konstrukcji z pompką rozruchową i przyśpieszeniową. Filtr powietrza spełnia rolę tłumika szmerów ssania.

Specjalnie pieczołowicie rozwiązane jest zagadnienie chłodzenia, którego obieg wodny posiada prócz wydajnej pompki, osadzonej na jednym wałku z wentylatorem, odrębne przewody doprowadzające wodę do poszczególnych ważnych punktów głowicy oraz termostat, regulujący samoczynnie obieg wody w zależności od jej temperatury.

O niezawodności działania obiegu chłodzącego świadczy ubocznie chociażby to, że tak bogato uposażony w akcesoria samochód, jak Rover nie posiada termometru wody, ponieważ jest pewne, że temperatura wody będzie się stale utrzymywała na właściwym poziomie.

Zblokowana z silnikiem skrzynka biegów ma cztery biegi w przód oraz bieg wsteczny przy czym drugi i trzeci są cichobieżne, a trzeci i bezpośredni synchronizowane. Cichobieżność osiągnięta została przez zastosowanie kół daszkowych, które mają tę wyższość nad stosowanymi nad stosowanymi w podobnych przypadkach, że eliminują wszelkie dodatkowe, poosiowe siły reakcji, dając gwarancję pełnej niezawodności działania mechanizmów synchronizujących i przełączających.

Cały blok pędny zawieszony jest elastycznie na gumowych podkładkach w trzech punktach: na dwóch wspornikach na przodzie oraz na jednym wsporniku obejmujący tył skrzynki biegów.

Wszystkie skrzynki biegów Rovera zaopatrzone są w wolne koło, które może dowolnie włączane, lub wyłączane przez kierowcę za pośrednictwem cięgła, którego gałka znajduje się przy kierownicy. Przy włączaniu biegu wstecznego wolne koło zostaje samoczynnie wyłączone.

Ciekawe jest zastosowanie króciutkiej dźwigni zmiany biegów, osadzonej, osadzonej na specjalnym wyciągu górnej pokrywy skrzynki biegów, w ten sposób włączanie biegów są bardzo krótkie i łatwe.

Sprzęgło jest jednotarczowe suche, o bardzo miękkim włączaniu.

Konstrukcja całości podwozia jest standardową, ze sztywną przednią i tylną osią, zastosowanie jednak długich i miękkich resorów, wydajnych amortyzatorów hydraulicznych, oraz harmonicznego stabilizatora na przedzie ramy, ukształtowanego jako część składowa zderzaka, zapewniają dobre warunki ruchu na najgorszej nawet drodze.

Rama o głębokich, stalowych podłużnicach usztywniona jest aż siedmioma poprzeczkami, z których każda zarazem odgrywa rolę wspornika poszczególnych mechanizmów. Ciekawą je cechą jest, że podłużnice przechodzą pod tylnym mostem, dzięki czemu są one proste i nie mają charakterystycznego dla innych wozów łukowego wygięcia do góry z tyłu, co znacznie upraszcza w Roverach sprawę ukształtowania tylnej części nadwozia.

Koło kierownicy jest elastyczne ze sprężystymi stalowymi szprychami i posiada w piaście dźwignię regulacji zapłonu, przycisk sygnału, przycisk do opuszczania snopów światła przy mijaniu, na kolumnie zaś kierowniczej umieszczony jest przełącznik kierunkowskazów elektromagnetycznych, tak urządzony, że powrotny ruch kierownicy kasuje ich wychylenie. Przekładnia kierownicza jest typu "śruby z przesuwną nakrętką", co zapewnia bardzo miękką jej pracę z zupełnym niemal wyłączeniem możliwości powstania luzów.

Hamulce są mechaniczne, rozpowszechnionego na angielskich wozach systemu "Girlinga", który odznacza się bardzo prostą i niezawodną budową wszystkich części składowych, całkowitą równomiernością rozkładu sił hamowania oraz ważnym czynnikiem bezpieczeństwa zapewniającym, że w razie uszkodzenia cięgła jednego z kół, hamulce pozostałych trzech kół będą działały.

Bardzo ważną cechą podwozi samochodów Rovera jest zastosowanie centralnego smarowania, systemu Luvax-Bijur, działającego podczas pracy silnika i uruchamianego podciśnieniem rury ssącej.

Na pierwszy rzut oka pod maską rzut oka pod maskę silnika oraz na mechanizmy podwozia ma się wrażenie gmatwaniny różnych dźwigienek, cięgieł, rurek oraz oddzielnych mechanizmów, które przyzwyczailiśmy się w wozach amerykańskich, czy europejskich widzieć ukryte lub osłonięte. Nie jest to jednak wynikiem nieudolności angielskich konstruktorów, i ma swe pełne uzasadnienie, ponieważ wyodrębnienie każdego fragmentu mechanizmu ułatwia właśnie zorientowanie się w jego technicznym przeznaczeniu, jak również ułatwia wszelkie jego naprawy i konserwacje, zwłaszcza, że mimo pozorów chaotyczności, są one właśnie tak pogrupowane, aby były jak najbardziej dostępne.

Wykończenie i wyposażenie samochodów Rover i ich nadwozi jest nadzwyczajnie bogate i bardzo wysokiej jakości, co jest tak charakterystyczne dla angielskich wozów. Wnętrze i siedzenia obite są skórą, pneumatyczne poduszki siedzeń i oparcia są nadzwyczaj miękkie i wygodne, a środkowa część tylnego oparcia jest opuszczana i tworzy podpórkę do łokci. Okna obramowane są drewnianymi listwami, szyby boczne w drzwiach są dwudzielne, co pozwala na należytą regulację przepływu powietrza, a podnoszenie i opuszczanie szyby przy kierowcy wykonywa się jednym krótkim ruchem rączki-dźwigni. Odpowietrznik podnoszony jest przy pomocy mechanizmu korbowego ze zwijającym się łańcuszkiem. Wszystkie nadwozia Rovera posiadają rozsuwany dach, łatwo uruchamiany i zaciskany w dowolnym położeniu jednym chwytem ręki.

Deska rozdzielcza wyposażona jest bogato w szybkościomierz, zegar, amperomierz, wskaźnik ciśnienia oleju, oraz kombinowany wskaźnik poziomu paliwa i oleju w silniku, jak również w przełącznik zapłonu, świateł i rozrusznika. Wszystkie wskaźniki są oświetlone i pokręcając guziczek można regulować stopień ich oświetlenia.

Wskaźniki skupione są na środku dzięki czemu po bokach znajdują się obszerne i wygodne schowki, poza tym zaś pod schowkiem z lewej strony znajduje się wysuwana półeczka z kompletem podręcznych narzędzi, osadzonych w gumie.

Do wszystkich wskaźników i przełączników jest bardzo łatwy dostęp z pod maski silnika po zdjęciu specjalnych pokryw w przegrodzie czołowej.

Normalne wyposażenie samochodu stanowią dwie najaśnice z ruchomymi odblaskami w celu opuszczania snopów światła przy mijaniu (uruchamiane elektromagnesami) oraz oświetlacz przeciwmgłowy, umieszczony z boku na dole przy błotniku. Zapalany on jest oddzielnym włącznikiem na desce rozdzielczej. Poza tym na błotnikach znajdują się małe lampki światła miejskiego.

Do wyposażenia wozu należą poza tym dwie elektryczne wycieraczki z ukrytymi za deską rozdzielczą silniczkami. Wycieraczki mogą być uruchomione razem, lub też oddzielnie.

Kierunkowskazy elektromagnetyczne, włączane jak zaznaczyliśmy już przełącznikiem umocowanym na kolumnie kierowniczej, umieszczone są w kadłubie karetki zaraz za drzwiami na wysokości klamki.

Roleta zasłaniająca tylne okno zaciągana może być przez kierowcę. Na przodzie znajdują się dwie oddzielne zasłony od blasku niskiego słońca. Zasłona dla towarzysza kierowcy posiada wmontowane wewnątrz lusterko.

Ciekawy i bardzo wygodny w użyciu jest zastosowany rodzaj podnośników. Mianowicie w podłodze przed siedzeniami na przodzie znajdują się przykryte otwory, po odsłonięciu których stawia się tam teleskopowy podnośnik, w rodzaju Vigotowskiego, osadzając jego występ w otworze poprzeczki ramy. Podnośnik ten podnosi od razu cały bok wozu.

Zastosowanie materiałów wysokiej jakości, bardzo staranne wykonanie i wykończenie wszelkich szczegółów oraz bardzo precyzyjne dopasowanie wszelkich współpracujących mechanizmów przyczyniają się nie tylko do bardzo estetycznego wyglądu wozów Rover, ale również zwiększają przyjemność posługiwania się tym wozem.

A. M.



Artykuł pochodzi z listopadowego (11/2002) numeru miesięcznika "AUTOMOBILISTA"

Na www wrzucił - Tomi